2020'nin Korkulu Rüyası: Coronavirus

Korona, Covid-19 kelimeleri şu an hayatımızın her alanında... İlk başlarda önemsenmeyen bu virüs şu an insanoğlunun topyekün savaştığı bir olgu haline geldi. Evlerimizden çıkamıyoruz, eğitim hayatı durdu. Ekonomik alanda sıkıntılar yaşanıyor. Dünya kriz halinde...

Peki nedir bu Corona virüsü ve sebep olduğu hastalık Covid-19?

Şimdi hep beraber tanıyalım...

Virüsler ve neden oldukları hastalıklar genellikle farklı isimlere sahiptir. Örneğin, HIV AIDS'e neden olan virüstür.İnsanlar sıklıkla kızamık gibi bir hastalığın adını bilirler, ancak buna neden olan virüsün adını (rubeola) bilmezler.

Virüsleri ve hastalıkları adlandırmak için farklı süreçler ve amaçlar vardır.

Virüsler, tanı testleri, aşılar ve ilaçların geliştirilmesini kolaylaştırmak için genetik yapılarına göre adlandırılır.Virologlar ve daha geniş bilim topluluğu bu işi yapıyor, bu nedenle virüsler Uluslararası Virüs Taksonomisi Komitesi (ICTV) tarafından adlandırılıyor.

Coronavirüsler, hayvanlarda veya insanlarda hastalığa neden olabilecek büyük bir virüs ailesidir. İnsanlarda, birkaç koronavirüsün soğuk algınlığından Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS) ve Şiddetli Akut Solunum Sendromu (SARS) gibi daha şiddetli hastalıklara kadar solunum yolu enfeksiyonlarına neden olduğu bilinmektedir.
COVID-19 hastalığına Koronavirüs neden olur.

Memeli hayvanlarda ve kuşlarda (örneğin deve, sığır, kedi ve yarasa) hastalığa neden olabiliyor. Hayvanlardaki koronavirüsler nadiren insanlara bulaşabiliyor. Ardından insandan insana geçebiliyor. SARS-CoV-2 insanlarda görülenyedinci koronavirüs türü.  Ağır akut solunum yolu yetersizliği sendromuna (SARS) neden olan virüs de koronavirüs ailesinden. "Corona" Latince'de taç anlamına geliyor.Bu virüs türü de taç şeklinde olduğu için bu adı almıştır.

ICTV, 11 Şubat 2020'de yeni virüsün adı olarak “ciddi akut solunum sendromu koronavirüs 2 (SARS-CoV-2)” açıkladı.
Bu isim, virüsün 2003 SARS salgınından sorumlu koronavirüs ile ilişkili olması nedeniyle seçildi.  DSÖ, daha önce Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü (OIE) ve Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ile geliştirilen yönergeleri takip ederek 11 Şubat 2020'de bu yeni hastalığın adı olarak “COVID-19” u duyurdu.

Belirtileri Nelerdir?

Belirtisiz olgular olabileceği bildirilmekle birlikte, bunların oranı bilinmemektedir. En çok karşılaşılan belirtiler ateş, öksürük ve nefes darlığıdır. Şiddetli olgularda zatürre, ağır solunum yetmezliği, böbrek yetmezliği ve ölüm gelişebilmektedir.

Nasıl Bulaşır?

Hasta bireylerin öksürmeleri aksırmaları ile ortama saçılan damlacıkların solunması ile bulaşır. Hastaların solunum parçacıkları ile kirlenmiş yüzeylere dokunulduktan sonra ellerin yıkanmadan yüz, göz, burun veya ağıza götürülmesi ile de virüs alınabilir. Kirli ellerle göz, burun veya ağıza temas etmek risklidir.Bu virüsün en büyük silahı hızlıca kontamine olması yani bulaşıcılık özelliğidir.

Kimler Risk Altında?

COVİD-19 enfeksiyonu ile ilgili şimdiye kadar edinilen bilgiler, bazı insanların daha fazla hastalanma ve ciddi semptomlar geliştirme riski altında olduğunu göstermiştir. 

• Vakaların yüzde 80'i hastalığı hafif geçirmektedir.

• Vakaların %20’si hastane koşullarında tedavi edilmektedir.

• Hastalık, genellikle 60 yaş ve üzerindeki kişileri daha fazla etkilemektedir.

Hastalıktan En Çok Etkilenen Kişiler:

• 60 yaş üstü olanlar

• Ciddi kronik tıbbi rahatsızlıkları olan insanlar:

  • Kalp hastalığı

  • Hipertansiyon

  • Diyabet

  • Kronik Solunum yolu hastalığı

  • Kanser gibi

• Sağlık Çalışanları

Çocuklar Risk Altında Mı?

Çocuklarda hastalık nadir ve hafif görünmektedir. 

Çocuklarda şimdiye kadar ölüm görülmemiştir.

Hamileler Risk Altında Mı?

COVID-19 enfeksiyonu gelişen gebe kadınlarda hastalığın ciddiyeti konusunda sınırlı bilimsel kanıt vardır. 

Bununla birlikte mevcut kanıtlar COVID-19 enfeksiyonu sonrası hamile kadınlar arasındaki hastalık şiddetinin, hamile olmayan yetişkin COVID-19 vakalarına benzer olduğunu ve hamilelik sırasında COVID-19 ile enfeksiyonun fetüste olumsuz bir etkisi olduğunu gösteren hiçbir veri olmadığını göstermektedir. 

Şu ana kadar COVID-19'un hamilelik sırasında anneden bebeğe bulaştığına dair de bir kanıt bulunmamaktadır.

Korunma Yolları

Mümkün olduğu kadar yurtdışına yolculuk yapılmaması önerilmektedir.  Yurtdışına çıkışın zorunlu olduğu durumlarda aşağıdaki kurallara dikkat edilmelidir: 

Akut solunum yolu enfeksiyonlarının genel bulaşma riskini azaltmak için önerilen temel ilkeler Yeni Koronavirüs (COVID-19)
için de geçerlidir. Bunlar;

• El temizliğine dikkat edilmelidir. Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanmalı, sabun ve suyun olmadığı durumlarda alkol bazlı el antiseptiği kullanılmalıdır. Antiseptik veya antibakteriyel içeren sabun kullanmaya gerek yoktur, normal sabun yeterlidir.

• Eller yıkanmadan ağız, burun ve gözlerle temas edilmemelidir.

• Hasta insanlarla temastan kaçınmalıdır (mümkün ise en az 1 m uzakta bulunulmalı).

• Özellikle hasta insanlarla veya çevreleriyle doğrudan temas ettikten sonra eller sık sık temizlenmelidir

• Hastaların yoğun olarak bulunması nedeniyle mümkün ise sağlık merkezlerine gidilmemeli, sağlık kuruluşuna gidilmesi gereken durumlarda diğer hastalarla temas en aza indirilmelidir.

• Öksürme veya hapşırma sırasında burun ve ağız tek kullanımlık kağıt mendil ile örtülmeli, kağıt mendilin bulunmadığı durumlarda ise dirsek içi kullanılmalı, mümkünse kalabalık yerlere girilmemeli, eğer girmek zorunda kalınıyorsa ağız ve burun kapatılmalı, tıbbi maske kullanılmalıdır.

• Çiğ veya az pişmiş hayvan ürünleri yemekten kaçınılmalıdır. İyi pişmiş yiyecekler tercih edilmelidir.

• Çiftlikler, canlı hayvan pazarları ve hayvanların kesilebileceği alanlar gibi genel enfeksiyonlar açısından yüksek riskli alanlardan kaçınılmalıdır.

• Seyahat sonrası 14 gün içinde herhangi bir solunum yolu semptomu olursa maske takılarak en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalı, doktora seyahat öyküsü hakkında bilgi verilmelidir

Özet

Virüsler canlı ile cansız arasında geçiş formlarıdır...
Vücut dışında kristalize olduklarından ve kılıflarından dolayı yüksek sıcaklık da dahi öldürülemezler...
Virüs ile savaşta kriter vücudun bağışıklık sisteminin güçlü olup olmamasıdır...
Bol su ve C vitamini önemli...
Virüsleri yok edemezsin virüsler daima vardır sadece senin vücut direncin ile ilgili... Kışın insanların vücut direnci düşer
bu nedenle kışın daha fazla hasta oluruz...
Havalar ısındığında Corona etkisi azalacak diyorlar asparagas bilgi o zaman Arabistan'da virüs etkisini göstermez...
Dezenfekte işleri önemlidir. Çünkü; senin bağışıklığını meşgul edebilecek diğer etmenleri yok etmek de önemli...

Koronavirüsün Dünyadaki Yayılım Takibi için tıklayınız.

Kaynaklar:

https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/naming-the-coronavirus-disease-(covid-2019)-and-the-virus-that-causes-it

https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/tr/

https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/cinden-dunyaya-yayilan-salgin-wuhan-koronavirusu